Góc nhìn luật sư

Đã khởi tố đúng tội chưa?

Hiện nay tình trạng xâm hại tình dục trẻ em ở nước ta đang trở thành một vấn đề nóng, ngày càng có nhiều trẻ em trở thành nạn nhân của những kẻ yêu râu xanh, thậm chí có những em bé chưa biết nói cũng trở thành đối tượng bị lạm dụng như vụ án xảy ra tại huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh khi thủ phạm là ông Nguyễn Văn Kim (83 tuổi) và nạn nhân là cháu H (1 tuổi), đã được công an huyện Ba Chẽ khởi tố về tội “Dâm ô đối với trẻ em” chử không khởi tố về tội “Hiếp dâm trẻ em”. Trong vụ án này, cơ quan điều tra cần xác định lại hành vi của bị can.

>> Khởi tố bị can ông già 81 tuổi dâm ô bé gái hơn 1 tuổi


Minh họa: Ngọc Diệp

Minh họa: Ngọc Diệp

Ở góc nhìn về luật, các tội liên quan đến lạm dụng tình dục đối với trẻ em rất khó để xác định chính xác tội danh của các đối tượng, đặc biệt là tội hiếp dâm và tội dâm ô đối với trẻ em. Điều 116, Bộ luật hình sự quy định “Người nào đã thành niên mà có hành vi dâm ô với trẻ em thì bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm”. Theo khoa học hình sự thì “dâm ô đối với trẻ em” là: Có hành vi kích dục đối với trẻ em như sờ, bóp, hoặc dùng các bộ phận nhạy cảm về tình dục (như dương vật) cọ sát vào cơ thể hoặc bộ phận sinh dục của trẻ em hoặc buộc trẻ em sờ, bóp, cọ xát... vào những bộ phận kích thích tính dục hoặc bộ phận sinh dục của người phạm tội hoặc của người khác nhưng các hành vi nêu trên đều chưa và không có mục đích giao cấu với trẻ em.Như vậy, hành vi dâm ô chỉ dừng lại ở mức độ: sờ, bóp, cọ sát mà không tiến tới mục đích giao cấu.

Về tội hiếp dâm, Điều 111, Bộ luật hình sự quy định “Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm”, Điều 112, Bộ luật hình sự quy định tội hiếp dâm trẻ em “Người nào hiếp dâm trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm”. Hành vi hiếp dâm là hành vi dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn để có thể quan hệ tình dục với nạn nhân trái với ý muốn của họ.

Như vậy, sự khác nhau giữa hai tội danh này là có hay không có mục đích giao cấu tuy nhiên để xác định điều này lạirất phức tạp, bởi đây là ý chí chủ quan của con người, do đó chỉ có thể xác định mục đích của đối tượng thông qua hành vi khách quan của đối tượng.

Áp dụng trong trường hợp xảy ra tại Quảng Ninh nêu trên. Hành vi của bị can Nguyễn Văn Kim đã làm cháu bé khóc và vùng kín của nạn nhân bị chảy máu, điều này đặt ra nghi vấn rằng: hành vi của bị can cấu thành tội dâm ô hay tội hiếp dâm. Nạn nhân trong vụ án là cháu bé 1 tuổi, ở độ tuổi này, nạn nhân chưa có nhận thức, chưa có sự phản kháng và sự tự vệ, do đó, việc xác minh sự việc thông qua lời kể của nạn nhân là không thể mà chỉ có thể căn cứ vào hành vi khách quan để xác định ý chí chủ quan của đối tượng. Với hậu quả làm vùng kín của nạn nhân bị chảy máu thì cần phải xác minh hành vi của bị can, để từ đó xác định mục đích của bị can có hay không có ý định giao cấu với nạn nhân.Đây là vấn đề cơ quan điều tra cần phải xác minh làm rõ để truy tố đúng người, đúng tội, đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Vụ việc ở xảy ra ở Quảng Ninh vừa qua là một trong số hàng chục vụ xâm hại trẻ em bị phát hiện ở Việt Nam trong thời gian qua, có lẽ rằng những vụ việc bị phát hiện chỉ là một phần nổi của tảng băng chìm. Sự non nớt trong nhận thức của các em, sự thiếu quan tâm của cha mẹ chính là nguyên nhân dẫn đến những sự việc đau lòng. Để ngăn chặn tình trạng lạm dụng tình dục đối với trẻ em, ngoài viêc nâng cao nhận thức, nâng cao ý thức cảnh giác của các bậc phụ huynh còn phải xử lý nghiêm khắc các đối tượng có hành vi xâm hại tình dục trẻ em.

Luật sư Trương Anh Tú

(Văn phòng luật sư Trương Anh Tú)