Gìn giữ giá trị truyền thống trong ngày Tết Trung thu

Tiến Thịnh

(Dân trí) - Trái ngược với không khí bận rộn, hối hả những ngày cuối năm trước Tết Nguyên đán, mỗi độ tháng 8, nhiều người Việt lại mong chờ Tết Trung thu - ngày lễ của sự đoàn viên và niềm vui hội ngộ.

Tết đã trở thành tên gọi của những dịp đặc biệt trong năm, mang ý nghĩa và nét đặc trưng riêng trong văn hóa truyền thống của người Việt.

Riêng vào Tết trung thu, các thành viên trong gia đình Việt sẽ cùng nhau quây quần bên mâm cỗ, cùng thưởng trà, ngắm trăng và chia sẻ về những câu chuyện buồn, vui trong cuộc sống thường nhật.

Đây cũng là dịp để người lớn có cơ hội trở về tuổi thơ, tạm rời xa nhịp sống bận rộn, hối hả để quay lại với những hoài niệm bình yên thời thơ ấu.

Lưu luyến những mùa trăng đã qua

Trong ký ức của rất nhiều người Việt, hình ảnh Tết Trung thu thường gắn với những biểu tượng quen thuộc như mâm ngũ quả, bánh trung thu, đồ chơi trung thu, tục rước đèn và phá cỗ.

Cùng với những biến chuyển của thời gian và nhịp sống hiện đại, các biểu tượng truyền thống này cũng dần có sự thay đổi để phù hợp hơn với thị hiếu của người dùng.

Từ những món đồ thủ công từng quen thuộc với những đứa trẻ thế hệ 7X-8X như đèn ông sư, đèn con cá hay thiên nga bông làm bằng nan tre, giấy dán, đồ chơi Trung thu ngày càng trở nên phong phú và bắt mắt hơn với sự xuất hiện của đèn ông sao, đèn kéo quân, đèn lồng... hay những chiếc mặt nạ nhiều màu sắc.

Gìn giữ giá trị truyền thống trong ngày Tết Trung thu - 1

Chiếc đèn lồng ông sao rực rỡ sắc màu là món quà Trung thu đứa trẻ nào cũng mong muốn có được (Ảnh: MV Trung thu của bố).

Những chiếc bánh nướng, bánh dẻo thập cẩm truyền thống vốn được ví như linh hồn của mâm cỗ trông trăng cũng khoác lên diện mạo hiện đại hơn với những biến tấu độc đáo cả về hương vị và hình thức.

Những buổi rước đèn và phá cỗ tưng bừng của hàng chục đứa trẻ trên khoảng sân rộng ở mỗi khu tập thể hoặc nhà văn hóa dần dần thưa thớt hơn, nhường chỗ cho smartphone hoặc các khu vui chơi đầy ắp thú tiêu khiển hiện đại.

Nhà văn, nhà báo Hoàng Anh Tú chia sẻ: "Chúng ta lâu lắm rồi, chẳng còn có những buổi tối yên bình ngắm sao. Nhiều thứ lấp lánh trong tuổi thơ của chúng ta đã dần trở nên cũ kỹ, mất đi. Và đau lòng thay, nó cũng chẳng bao giờ trở lại với cả con cái của chúng ta nữa".

Ý nghĩa thiêng liêng không thể mất

Không thể phủ nhận cuộc sống bận rộn hiện tại đã khiến nhiều người dành nhiều thời gian hơn cho công việc, các mối quan hệ

Tuy nhiên, không phải vì thế mà những điều từng được coi là tốt đẹp có thể bị thay thế hoặc mất đi. Cuộc sống càng bận rộn, càng áp lực, mỗi người càng cần một điểm tựa vững chắc để dựa vào.

Tết Trung thu chính là một khoảng lặng, một dịp để mọi người cùng nhau sống chậm hơn, hướng vào bên trong để tìm đến những tình cảm trân quý từ phía người thân, gia đình.

Thay vì phá cỗ trông trăng linh đình, nhiều gia đình Việt có xu hướng quây quần bên mâm cỗ nhỏ, cùng thưởng trà, nhâm nhi hương vị bánh trung thu và chia sẻ về những câu chuyện đời thường bình dị.

Các trải nghiệm văn hóa, trò chơi dân gian hay những chương trình thực hành tìm hiểu về Trung thu truyền thống dành cho giới trẻ cũng được tổ chức thường xuyên tại khu vực phố cổ Hoàn Kiếm (Hà Nội), các bảo tàng, cung thiếu nhi… theo hình thức phù hợp hơn, dưới sự hỗ trợ của các nghệ nhân dân gian giàu kinh nghiệm.

Gìn giữ giá trị truyền thống trong ngày Tết Trung thu - 2
Trẻ nhỏ hào hứng tìm hiểu về văn hóa truyền thống dịp Trung thu (Ảnh: MV Trung thu của bố).

Những giá trị truyền thống nhờ đó vẫn được tiếp nối, chỉ là bằng một cách truyền tải khác phù hợp hơn với nhu cầu của xã hội hiện đại. Tết Trung thu vì thế cũng mang một sắc màu mới, nhưng vẫn giữ nguyên vẹn ý nghĩa nhân văn ban đầu.

Người lớn nào cũng từng là đứa trẻ, dù khi trưởng thành chúng ta luôn bị những con sóng hối hả của cuộc sống cuốn đi, nhưng chắc chắn ký ức tuổi thơ mỗi người vẫn luôn lưu giữ những hồi ức đẹp về những mùa Trung thu trước.

Kỷ niệm giống như dòng suối mát lành luôn luôn vỗ về tâm hồn "mỗi đứa trẻ đã trưởng thành", để cùng với dòng chảy của thời gian, thông điệp về tình yêu gia đình và những giá trị Trung thu truyền thống vẫn được nâng niu, kế thừa theo những cách riêng biệt.