Nhà giáo Nhân dân và kỷ niệm “leo đồi gieo chữ”

Bốn mươi năm gắn bó với nghề dạy học và công tác quản lý giáo dục nhưng những kỷ niệm đẹp về thời gian khó trong những năm giảng dạy ở vùng núi cao vẫn còn mãi in dấu ấn trong tâm trí thầy giáo Lưu Xuân Giới, công tác tại phòng Giáo dục huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh. Thầy vừa vinh dự được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân năm 2014.

Tốt nghiệp Trung cấp Sư phạm tỉnh Quảng Ninh năm 1974, thầy giáo Lưu Xuân Giới khi ấy mới chỉ là một thanh niên 19 tuổi. Với lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, không ngần ngại khó khăn, thầy đã xung phong lên vùng cao xã Minh Cầm, huyện miền núi Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh để giảng dạy cấp Tiểu học.

Điểm trường thầy Xuân Giới giảng dạy cách trung tâm huyện Ba Chẽ tới 6 km đường núi nên mỗi ngày đến lớp giảng dạy, thầy phải vượt qua vài quả đồi. Cứ nghĩ đến việc địa phương đang thiếu giáo viên lên vùng cao giảng dạy, nhiều bản làng trắng điểm trường, thầy Giới thấy mình có vai trò quan trọng và phải có trách nhiệm đối với ngành giáo dục của quê hương.

Những lúc trời mưa, đường trơn ướt trong cái rét buốt đến tê người hay khi sương mù phủ trắng chân núi che khuất tầm nhìn cũng không quật ngã được quyết tâm và tình yêu nghề của thầy giáo trẻ. Không ngại khó, xa xôi, đường đồi núi gập ghềnh hiểm trở, thầy Giới vẫn nhiệt tình đến từng bản làng để động viên các gia đình cho con đi học. Thấy thầy giáo trẻ năng động, nhiệt tình, người dân đều hào hứng cho con đến lớp.

Không chỉ có học trò đang học ở cấp Tiểu học, có người 30 đến 40 tuổi chưa biết chữ hay muốn bổ túc văn hóa cũng đến điểm trường của thầy Giới để mong có được cái chữ, mở mang kiến thức. Vì thế mà lớp học của thầy Giới lúc nào cũng đông, nhiều hôm kéo dài từ sáng sớm đến tận 22h đêm. Sau 2 năm thầy về giảng dạy tại điểm trường vùng cao Minh Cầm, giáo dục ở đây đã có nhiều khởi sắc. Học sinh được đi học đều đặn, bà con được nâng cao dân trí...

Vì học trò thân yêu và muốn vực dậy nền giáo dục ở một bản vùng cao, dân trí còn thấp, những đêm khuya lạnh giá, trong căn nhà tre nhỏ do bà con dựng lên, dưới ánh đèn dầu leo lét, thầy vẫn say sưa soạn giáo án, chuẩn bị kỹ lưỡng cho bài giảng để học sinh hiểu bài nhanh và hiệu quả nhất.

Đến năm 1976, thầy Giới được Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh điều động về giảng dạy tại trường Dân tộc nội trú của huyện Ba Chẽ, cách điểm trường cũ gần 70 km. Thầy vẫn nhớ như in ngày từ điểm trường cũ về nơi giảng dạy mới. Đưa tiễn thầy giáo trẻ lên đường mà học sinh, bà con bản làng đã không ngại vượt qua mấy quả đồi, ai nấy đều bịn rịn khiến thầy không cầm được nước mắt. Học trò vẫy tay lưu luyến, người dân níu kéo cho củ khoai, cái bánh mong thầy sớm trở lại trường mãi là những kỷ niệm đẹp, có lẽ không bao giờ phai mờ trong suốt cuộc đời làm nghề “trồng người” cao quý của thầy giáo Lưu Xuân Giới.

Với lòng yêu nghề và năng lực giảng dạy, năm 1983, thầy Lưu Xuân Giới được được phòng Giáo dục của huyện Ba Chẽ cử đi học ở trường Cao đẳng Sư phạm của tỉnh. Đến năm 1985, thầy được cử về dạy Toán tại trường THCS Vĩnh Khê, huyện Đông Triều. Từ năm 2003 cho đến nay, thầy làm quản lý tại phòng Giáo dục huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh.

Nhà giáo nổi tiếng với nhiều sáng kiến trong giảng dạy

Không chỉ có lòng yêu nghề, hết lòng vì học trò, thầy giáo Lưu Xuân Giới còn được biết đến là người có nhiều sáng kiến trong giảng dạy. Những năm đầu tiên khi bước vào nghề , điểm trường của thầy giảng dạy đa phần là con em vùng đồng bào dân tộc thiểu số khác nhau nên để các em hiểu được những kiến thức trong sách giáo khoa khoa không hề dễ dàng.

Nhiều đêm thầy Giới mầy mò tìm hiểu việc dạy tiếng bắt đầu từ dạy từ. Bằng cách thức sử dụng hình ảnh minh họa sinh động trong cuộc sống để giải thích cho những từ vựng, thầy Giới đã giúp cho học sinh hiểu được bài giảng một cách dễ dàng hơn.

Những năm 1970, ở điểm trường thầy giáo Lưu Xuân Giới giảng dạy có rất nhiều học trò với những lứa tuổi khác nhau. Nếu dồn học sinh vào một lớp thì rất đông nên thầy Giới đã nghĩ ra cách dạy lớp ghép ở đồng bào dân tộc ít người. Đề tài này sau đó được áp dụng ra toàn huyện Ba Chẽ.

Đến năm 1988, cả nước đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục về công tác dân số. Thầy Lưu Xuân Giới nghĩ rằng, đây là vấn đề rất hay nếu được đưa vào các trường học thì hiệu quả tuyên truyền sẽ lớn hơn nhiều. Rất may là sáng kiến này đã được thầy cô giáo và học sinh nhiệt tình hưởng ứng nên được áp dụng rộng rãi tại các trường Tiểu học đến THCS của huyện Đông Triều.

Tiếp đó, từ năm 2005 đến 2008, thầy Lưu Xuân Giới còn nghiên cứu đề tài Nâng cao chất lượng học tập cho học sinh giỏi Toán được địa phương đánh giá cao.

Trong quá trình giảng dạy, Nhà giáo Nhân dân Lưu Xuân Giới nhận thấy, công nghệ thông tin có vai trò quan trọng đối với việc đổi mới chất lượng giảng dạy. Thế là năm 2008, thầy lại bắt đầu nghiên cứu đề tài Nâng cao chất lượng giảng dạy bằng ứng dụng công nghệ thông tin thông qua xây dựng mô hình phòng giáo dục  và thư viện điện tử. Sau 4 năm nghiên cứu và áp dụng thí điểm, đến năm 2012, đề tài được được thực hiện rộng rãi trên toàn tỉnh.

Với ý tưởng để thầy cô giáo và học trò tương tác với nhau một cách hiệu quả hơn trong dạy và học theo phương pháp mới, năm 2012, thầy giáo Xuân Giới tiếp tục nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học thông qua phòng học thông minh. Phòng học này yêu cầu giáo viên sử dụng thành thạo công nghệ thông tin với sự kết nối máy tính bảng với học sinh. Học sinh học theo hướng dẫn của thầy cô giáo thông qua mạng Internet không dây. Đến năm 2014, đề án xây dựng phòng học thông minh đã được ứng dụng thí điểm tại 40 trường Tiểu học và THCS của huyện Đông Triều.

Có được những thành quả đáng ghi nhận đối với sự nghiệp phát triển giáo dục là nỗ lực, phấn đấu không ngừng mệt mỏi của thầy giáo Lưu Xuân Giới. Ghi nhận những đóng góp đó, năm 2009, thầy đã vinh dự được nhận danh hiệu Nhà giáo ưu tú và dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2014, thầy lại được Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trao tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân.

Là người từng kinh qua nhiều thử thách trong nghề nghiệp, Nhà giáo Nhân dân Lưu Xuân Giới luôn mong muốn ngành Giáo dục có được những thầy cô giáo tâm huyết với nghề và có chuyên môn nghiệp vụ cao.

Theo thầy Xuân Giới, một người giáo viên giỏi nếu không ngừng phấn đấu học hỏi, rèn luyện và tiếp cận những tiến bộ khoa học vào giảng dạy thì sẽ khó có thể tồn tại được. Giáo dục muốn phát triển cần có sự đổi mới nên việc đầu tiên là người thầy phải luôn đổi mới trong cách thức giảng dạy, không ngừng làm mới bài giảng và luôn chịu khó học hỏi, bổ sung tri thức.