Những lỗi sai thường gặp khi viết văn và giải pháp

Từ thực tế giảng dạy, thầy Đỗ Thông - giáo viên Trường phổ thông THCS-THPT Võ Thị Sáu (Phú Yên) - cho biết: Học sinh khi viết văn thường hay gặp những lỗi cơ bản. Giáo viên cần nắm được những lỗi này để có giải pháp khắc phục.

Những lỗi thường gặp là: Viết sai chính tả, dùng từ sai chuẩn mực, sử dụng từ không đúng nghĩa, không hợp phong cách, hiện tượng lặp từ, thừa từ nhiều, sử dụng từ mang màu sắc địa phương.

Các em cũng viết câu sai ngữ pháp, diễn đạt lủng củng thiếu logic, ý tứ lộn xộn, chưa biết cách mở bài, kết bài, bài viết thiếu cân đối..

Lỗi sử dụng từ ngữ

Một số lỗi sử dụng từ ngữ học sinh hay mắc phải là: Lỗi viết sai chính tả, xuất phát từ việc học sinh không hiểu nghĩa của từ, không ý thức khi viết;

Lỗi sử dụng từ không hợp phong cách: Nguyên nhân học sinh không nắm phong cách ngôn ngữ nghị luận, chưa biết lựa chọn từ ngữ để diễn đạt phù hợp.

Lỗi lặp từ, thừa từ: Đây là hiện tượng phổ biến ở bài viết của học sinh. Nguyên nhân vốn từ ngữ của học sinh nghèo, học sinh chưa có ý thức lựa chọn từ ngữ khi sử dụng.

Lỗi sử dụng từ không đúng nghĩa, sai chuẩn mực: Do học sinh không hiểu rõ ý nghĩa của từ

Lỗi về câu

Nhiều học sinh viết câu không đúng ngữ pháp, thiếu các thành phần chính, thiếu vế trong một câu ghép, viết câu không rõ nghĩa.

Thầy Đỗ Thông cho rằng, giáo viên cần hướng dẫn học sinh nhận biết các lỗi sau: Lỗi viết câu sai ngữ pháp, viết thiếu cả thành phần chủ ngữ lẫn vị ngữ; lỗi viết thiếu thành phần chủ ngữ; lỗi viết thiếu thành phần vị ngữ; lỗi viết thiếu một vế của câu ghép.

Ngoài ra, học sinh cũng mắc lỗi diễn đạt thiếu chặt chẽ, viết câu dài lê thê, lủng củng, phát triển thành nhiều thành phần phụ, mở rộng thành phần trọng tâm thông báo làm câu văn lan man, thiếu mạch lạc.

Các lỗi khác: Lỗi diễn đạt, hành văn, chưa biết cách mở bài, kết bài, chưa biết tách đoạn để diễn đạt ýbố cục bài viết.

Gợi ý cách dùng từ chính xác độc đáo

Một bài văn hay hấp dẫn phải là bài văn có vốn từ phong phú, được sử dụng chính xác, linh hoạt. Dùng từ chính xác, độc đáo, đúng chỗ là một trong những yếu tố quyết định để có cách diễn đạt hay.

Muốn vậy, thầy Đỗ Thông cho rằng, người viết cần tích lũy vốn từ phong phú, khi viết phải có ý thức lựa chọn từ ngữ phù hợp: Dùng đúng lúc, đúng chỗ, lột tả được thần thái của sự vật sự việc sẽ đem đến cho người đoc sự khoái chá, cảm phục. Cần lưu ý là khi không nắm chắc nghĩa của từ, tốt nhất không nên dùng.

Viết câu linh hoạt và viết văn có hình ảnh

Để tạo giọng điệu cho bài văn nghị luận, người viết cần biết vận dụng tất cả các loại câu một cách linh hoạt. Một bài văn hay là bài văn vận dụng linh hoạt tất cả các kiểu câu - dĩ nhiên trước tiên phải viết câu đúng.

Theo thầy Đỗ Thông, người viết cần vận dụng linh hoạt và sáng tạo các loại câu: Dùng câu cảm thán để diễn đạt thái độ; có thể dùng câu đơn, câu đặc biệt, câu tỉnh lượt để làm cho bài văn đa dạng, không nhàm chán người đọc, vừa thể hiện nội dung diễn đạt đầy đủ, hấp dẫn.

Trong nhiều trường hợp để khẳng định vấn đề, học sinh có thể viết câu phủ định của phủ định nhằm nhấn mạnh vấn đề.

Người viết sử dụng từ ngữ phải có tính hình tượng, có sức biểu cảm cao thực hiện bởi các phép so sánh, liên hệ, đối chiếu tạo cho câu văn sinh động giàu hình ảnh.

Yêu cầu về giọng văn và sự thay đổi giọng văn trong bài viết

Để có lời văn hay, yêu cầu người viết hình thành một giọng văn và thay đổi giọng văn trong quá trình viết, người viết cần linh hoạt trong diễn đạt. Tránh một kiểu viết, một giọng đều đều từ đầu đến cuối, tạo cảm giác đơn điệu.

"Để có giọng văn sinh động, hấp dẫn cần sử dụng linh hoạt hệ thống từ nhân xưng với nhiều màu sắc biểu cảm và hết sức phong phú.

Ngoài ra, để diễn đạt được lời văn hay, bài văn cần vận dụng các thao tác lập luận, cách triển khai lập luận, cách sử dụng dẫn chứng" - thầy Đỗ Thông chia sẻ.

Theo Hải Bình

Giáo dục % Thời đại