Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đặt 3 câu hỏi với hiệu trưởng các trường đại học

Phó Thủ tướng phát biểu với tư cách là người dân

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã đặt 3 câu hỏi với mong muốn sau hội nghị sẽ có những giải đáp thấu đáo, cụ thể.

Thứ nhất:  Hình dung về việc phân tầng, xếp hạng trong hệ thống giáo dục.

Phó Thủ tướng cho hay, phụ huynh luôn có câu hỏi: Con tôi, cháu tôi học trường nào là phù hợp nhất? Học trường nào ra có việc làm, có thu nhập? Học trường nào ra trường có cơ hội học tiếp?...

Phó Thủ tướng cho rằng, những câu hỏi này chính là hình dung về hệ thống giáo dục sau này thế nào, các trường xếp hạng ra sao. Vừa qua, Việt Nam cũng có trường ĐH lọt bảng xếp hạng quốc tế. Đây là điều đáng vui mừng.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị.

Thứ hai: Vấn đề đầu tư, quản lý các trường ĐH.

Phó Thủ tướng phân tích: Cả người dân và nhà đầu tư đều biết đầu tư vào GD ĐH nói chung, GD dạy nghề nói riêng luôn lớn và luôn rất thiếu. Bằng chứng là nhiều người muốn vào ĐH, nhiều người đi học nước ngoài.  Nhu cầu thị trường rất lớn, nhưng đầu tư thì rất thiếu. Làm sao để các nhà đầu tư yên tâm đầu tư? Làm sao để các trường công sử dụng tiền dân đóng góp hiệu quả hơn? Trả lời câu hỏi này ta cần thảo luận nội dung tự chủ thế nào?.

Phó Thủ tướng băn khoăn, làm sao để cho phép, khuyến khích tự chủ thế nào để đảm bảo công bằng, để trường công cũng là trường của XH, nhưng quản lý hiệu quả như trường tư; Trường tư cùng với việc quản lý hiệu quả thì làm sao được coi như trường công của cộng đồng?

Thứ ba:  Hiện có 4 vấn đề người dân quan tâm: Thứ nhất, thi để học và đảm bảo thi rõ ràng, thi cái gì, thi như thế nào?; Thứ hai, thi làm sao để đảm bảo công bằng; Thứ ba, đổi mới thi thế nào để bớt nhiêu khê nhất, dân bớt vất vả. Cuối cùng và rất quan trọng, đó là Nhà nước tổ chức thi thế nào để con cháu có động lực học.

Phó Thủ tướng chia sẻ, trong rất nhiều câu hỏi, tôi chuyển đến hội nghị 3 vấn đề người dân quan tâm nhất, mong Hội nghị thảo luận cụ thể. Những vấn đề Bộ GD&ĐT đưa ra đã đi sâu vào các nội dung này, làm sao sau Hội nghị, ta giải đáp được thắc mắc của dân. Đấy cũng là mong muốn của tôi với tư cách là một người dân.

Chúng ta không cần “bầu sữa” đó nữa!

Tại hội nghị trực tuyến ở 5 đầu cầu truyền hình trong cả nước, các ý kiến đều thống nhất tập trung nâng cao chất lượng giáo dục đại học thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 29 và Chương trình chủ trương đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo. Các trường đều đồng ý coi trọng việc xây dựng đội ngũ các trường ĐH, CĐ cả về chất và lượng, không chỉ năng lực chuyên môn mà cả năng lực quản trị. Thống nhất đề nghị có chuẩn đầu ra, các trường cần có cam kết mạnh mẽ, minh bạch để đảm bảo chất lượng sinh viên sau tốt nghiệp...

Đặc biệt, nhiều ý kiến cho rằng nên thành lập Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam, không nên thành lập Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam theo khối ngành.

Sau khi lắng nghe các ý kiến phát biểu từ lãnh đạo các trường ĐH, CĐ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ đạo cần bàn thảo để làm sao cơ cấu hệ thống giáo dục sau THPT không còn rắc rối, dễ  hiểu hơn. Cụ thể: Xác định bậc trung cấp như thế nào? Hệ cao đẳng ra sao? Liên thông thế nào, làm sao cho giống quốc tế?... Cùng với đó là việc xếp hạng, kiểm định các trường ĐH. Căn cứ xếp hạng, ai kiểm định, ai đánh giá - là câu chuyện liên quan đến vai trò của hiệp hội, của các tổ chức độc lập. Cần bàn kỹ việc xếp hạng, kiểm định, nên để các cơ quan độc lập làm hay để bộ, chính phủ làm…

Phó Thủ tướng Đam cho rằng, xu hướng không nên để Bộ GD-ĐT làm việc này. Lấy ví dụ về các doanh nghiệp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho hay, 20 năm trước đây chỉ có doanh nghiệp nhà nước. Sau đó cho doanh nghiệp ngoài quốc doanh phát triển. Cũng phải trải qua nhiều lần sửa các luật có liên quan để tạo môi trường - chưa phải tuyệt đối - nhưng tạo ra thị trường bình đẳng hôm nay. Lĩnh vực giáo dục không đơn giản như các doanh nghiệp. Nhưng rõ ràng phải tính cơ chế quản lý làm sao trường công nhưng quản lý như một doanh nghiệp, hiệu quả như doanh nghiệp. Phi lợi nhuận hay lợi nhuận là tùy theo cách nói. Bất cứ tổ chức công hay tư đều tính thu - chi đầu vào, đầu ra tính lãi. Vấn đề là lãi để chia cổ tức hay tái đầu tư.

“Nhà nước đầu tư nhiều tiền của, đất đai để các nhà trường ĐH có ngày hôm nay. Giờ làm đúng tinh thần tự chủ để từ giờ, chúng ta không cần “bầu sữa” đó nữa. Muốn tự chủ được, việc đầu tiên là phải mạnh dạn không xin ngân sách” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Ông Đam khẳng định phải làm được theo tinh thần tự chủ này. Bởi, thực tế đã có 4 trường xin tự chủ. Đề nghị Bộ GD-ĐT quyết liệt việc này. Nếu có thể được, sớm đưa ra Chính phủ, cân nhắc giao cho các trường quyền tự chủ về mặt tài chính, nhân sự, chương trình đào tạo, đi kèm điều kiện đó là mức học phí. Cần có những động viên cho các trường dũng cảm tham gia sớm, tiến tới toàn bộ hệ thống đều làm như vậy.

Quang cảnh hội nghị hiệu trưởng các trường đại học sáng nay 15/8.

Thi môn gì chưa quan trọng bằng đảm bảo kỳ thi trung thực, khách quan!

Tại hội nghị, về công tác tuyển sinh, đa số các đại biểu đều thống nhất cao việc tổ chức kỳ thi quốc quốc gia THPT, nhiều ý kiến nghiêng về phương án 2. Các ý kiến đều bày tỏ quan tâm làm sao đảm bảo độ tin cậy cho kỳ thi quốc gia. Như vậy, các trường ĐH, CĐ mới yên tâm sử dụng kết quả kỳ thi quốc gia để xét tuyển. Có thể căn cứ xét tuyển từ kết quả thi THPT quốc gia, bên cạnh đó các trường có thể tiến hành tuyển sinh riêng.

Về đề thi, các hiệu trưởng cho rằng, cần có sự phân hóa để vừa xét tốt nghiệp, vừa xét vào ĐH, CĐ. Coi trọng coi thi, chấm thi như kỳ thi ĐH.

Thứ trưởng Bộ GD- ĐT Bùi Văn Ga cho biết: “Dự kiến từ 2015 trở đi, Bộ GD-ĐT tập trung tổ chức kỳ thi quốc gia nhằm 2 mục đích: xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH,CĐ. Dự thảo đề án kỳ thi quốc gia đã được lấy ý kiến dư luận rộng rãi. Trên cơ sở thống nhất ý kiến về kỳ thi quốc gia, các trường ĐH,CĐ cần xem việc tham gia tổ chức kỳ thi như là nhiệm vụ của mình để phối hợp với các Sở GD-ĐT thực hiện kỳ thi nghiêm túc. Đồng thời, các trường cũng cần cân nhắc, lựa chọn phương thức tuyển sinh vào các ngành nghề khác nhau của trường mình một cách phù hợp nhất để đảm bảo mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo”.

Phát biểu về vấn đề này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng: “Đây là một kỳ thi quốc gia để làm căn cứ xét tốt nghiệp phổ thông và làm căn cứ cho các trường ĐH, CĐ làm công tác tuyển sinh trên tinh thần tự chủ. Thi môn gì chưa quan trọng bằng đảm bảo kỳ thi trung thực, khách quan, bớt nhiêu khê nhất cho người dân, khuyến khích con cháu ham học. Kỳ thi quốc gia có hai mục tiêu, vừa căn cứ xét tốt nghiệp phổ thông, vừa là căn cứ để xét tuyển sinh ĐH, CĐ theo hướng tự chủ. Nhưng nếu tổ chức thi tốt, các trường sẽ căn cứ vào kết quả này là chính, không phải tổ chức tuyển sinh riêng”.

 Nhấn mạnh tầm quan trọng của kỳ thi quốc gia, Phó Thủ tướng Đam  lý giải về “hai vai” của kỳ thi THPT quốc gia. Đó là vì kỳ thi có hai mục tiêu, vừa căn cứ xét tốt nghiệp phổ thông, vừa là căn cứ để xét tuyển sinh ĐH, CĐ theo hướng tự chủ. Nhưng nếu tổ chức thi tốt, các trường sẽ căn cứ vào kết quả này là chính, không phải tổ chức tuyển sinh riêng.

Do vậy, cần tính toán kỹ trong giai đoạn trước mắt, vế của kỳ thi này nên thiết kế làm sao để làm căn cứ đáng tin cậy cho kỳ thi ĐH. Lâu dài, khi ĐH tốt lên, các trường tự chủ, siết đầu ra, thì như thế giới cứ tốt nghiệp  phổ thông thì ghi danh đại học, lúc đó vai của nó là kỳ thi tốt nghiệp THPT”.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, nhân dân mong những thông tin rõ ràng về kỳ thi THPT quốc gia. Chính phủ đã yêu cầu, Bộ GD-ĐT đang thực hiện việc công bố rõ ràng, công bố sớm thông tin thi cử trước khi khai giảng năm học mới.