Cần đóng góp ý kiến một cách bình tĩnh và khách quan nhất

Ngày 14/11, Trung tâm Con người và Thiên nhiên tổ chức tọa đàm “Thách thức bảo tồn từ các dự án phát triển”, nhằm trao đổi thông tin một số dự án kinh doanh, phát triển du lịch, trong đó có Dự án cáp treo Phong Nha - Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Bình) - vốn đang là một trong những dự án thu hút nhiều sự quan tâm của dư luận bởi nhiều người cho rằng việc xây cáp treo này có thể gây ra những tác động tiềm ẩn đối với hang Sơn Đoòng.

Theo PGS Tạ Hòa Phương - Chủ nhiệm Bộ môn Địa chất lịch sử, Khoa Địa chất, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, với dự định đặt cáp treo ở cửa sau của hang Sơn Đoòng được Sun Group đưa ra thì không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quần thể, môi trường hang động tại đó. Tuy nhiên, vị trí này lại không quá đẹp, do đó không mang lại hiệu quả kinh tế du lịch tối ưu. Ông Phương kiến nghị tập đoàn Sun Group nên khai thác ở chỗ hang Vòm.

Ông Phương cho rằng, những dự án tương tự cần sự tư vấn của nhiều nhà khoa học lâu năm. Đối với dự án xây cáp treo Phong Nha - Quảng Bình, ông Phương khuyến cáo rằng đường tuyến cáp treo dự kiến hiện nay là nằm ở khu vực cốt lõi, có thể gây phương hại tới hệ thực, động vật tại đây. Vì vậy, ông Phương đã tư vấn cho Sun Group những đường tuyến hợp lý hơn. “Tôi không phản đối dự án cáp treo vào hang Sơn Đoòng song chưa đồng tình với phương án đường tuyến hiện nay”, ông Phương nói.

Trước khi cho ý kiến về dự án cáp treo, GS Vũ Quang Côn - nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật đưa ra những giá trị chỉ có ở Sơn Đoòng. Đây là một trong những vùng sinh thái quan trọng bậc nhất toàn cầu. Động, thực vật ở đây có hàng ngàn loài, trong đó có loài không tìm được ở những khu vực khác. “Vì giá trị lớn của nó mà chúng ta có kế hoạch phát triển Phong Nha - Kẻ Bàng, trong đó có kế hoạch xây dựng cáp treo đến Sơn Đoòng”, ông Côn cho hay. Ông Côn nói thêm: “Không ai phản đối hoàn toàn dự án, do vậy, tỉnh Quảng Bình cũng như chủ đầu tư phải xây dựng kế hoạch cụ thể rồi công bố công khai, minh bạch cho các nhà khoa học và nhân dân được biết để có ý kiến phản biện khách quan nhất. Yêu cầu quan trọng nhất của dự án là phải tuân thủ theo quy định về môi trường, di sản”.

Ông Nguyễn Văn Mỹ - Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Lữ hành Việt Nam nêu những băn khoăn tại tọa đàm

TS Nguyễn Quốc Dựng - Phó trưởng phòng Khoa học Kỹ thuật và Công nghệ, Viện Điều tra Quy hoạch rừng cho biết, cáp treo đến Sơn Đoòng không phải là vấn đề mới, nó nằm trong dự án quy hoạch xây dựng chung Phong Nha & Kẻ Bàng. Vấn đề được dư luận đề cập đến trong thời gian qua có lỗi của tỉnh Quảng Bình bởi họp báo về dự án quá sớm. Dự án hiện nay mới chỉ là ý tưởng của bên đầu tư, còn tỉnh Quảng Bình đưa ra chủ trương. Ông Dựng cho biết, tập đoàn Sun Group đã tiến hành 9 đợt khảo sát và đưa ra nhiều phương án nhưng chưa chốt phương án nào. Họ mới chỉ đề xuất ý tưởng, 1 vài phương án khả thi và trình bày kỹ thuật xây dựng. “Trong công ước quốc tế, không hề có quy định, điều luật nào cấm việc khảo sát, đưa ra ý tưởng này cả. Tuy nhiên, dự án cần sự minh bạch, rõ ràng, có ý kiến từ nhiều phía liên quan. Quảng Bình tổ chức họp báo về dự án này là hơi vội vàng vì bản thân dự án chưa có gì, khuấy động dư luận vào đúng thời điểm nhạy cảm là Quảng Bình đang đệ trình hồ sơ tới UNESCO đề nghị công nhận lần hai di sản thiên nhiên thế giới đối với Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng theo tiêu chí đa dạng sinh học..

Dưới góc độ người làm du lịch, ông Nguyễn Văn Mỹ - Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Lữ hành Việt Nam cho biết, ông rất ủng hộ xây dựng cáp treo. Thế nhưng vấn đề đặt ra là đầu tư thế nào? Và việc đầu tư có hiệu quả hay không cần công bố rõ. Ông Mỹ cho hay dự này cần có kế hoạch cụ thể, tham khảo nhiều ý kiến xác đáng từ các phía liên quan. “Nếu hiện tại việc xây dựng cáp treo mới chỉ dừng ở mức ý tưởng thì chúng ta chỉ cần bàn bạc, đóng góp ý kiến một cách khách quan và bình tĩnh nhất”, ông Mỹ nói thêm.

Ông Nguyễn Huy Thắng - Viện điều tra Quy hoạch rừng - cho biết từng tham gia rất nhiều dự án bảo tồn trong suốt những năm qua. Theo kinh nghiệm của ông, nhiều dự án ban đầu bị phản đối vô cùng dữ dội vì những lý do làm ảnh hưởng tới môi trường, phá hủy di sản, song sau khi được xây dựng và được đưa vào sử dụng thì tác động của nó lại không hề ghê gớm như những người phản đối đưa ra trước đó. Vì vậy, theo ông Thắng, khi phản đối một dự án nào cũng cần phải có những số liệu khoa học rõ rệt, phải có một sự nhảy cảm về môi trường cụ thể… Ông Thắng đặt câu hỏi tại sao dư luận lại dâng cao như vậy khi mà dự án xây dựng cáp treo ở khu vực hang Sơn Đoòng mới chỉ được đưa ra ở mức ý tưởng, chưa có kế hoạch gì cụ thể. Theo ông Thắng, cần phải hết sức tỉnh táo trong việc nhìn nhận, đánh giá sự việc này.

Quang Phong