Đoạn trích tưởng vô danh trong hàng chục đề thi ngữ văn, chủ nhân lên tiếng

Mới đây, đề thi học kỳ II môn ngữ văn 9 của huyện Thường Tín, Hà Nội có dẫn một đoạn trích mang tên "Hãy học cách đứng lên sau vấp ngã". Đoạn trích ghi nguồn "vietgiaitri...".

Nguyên văn đoạn trích như sau:

"Bất cứ ai cũng đã từng thất bại, đã từng vấp ngã ít nhất một lần trong đời như một quy luật bất biến của tự nhiên. Có nhiều người có khả năng vực dậy, đứng lên rồi nhẹ nhàng bước tiếp như thể chẳng có chuyện gì xảy ra, nhưng cũng có nhiều người chỉ có thể ngồi một chỗ và vẫn luôn tự hỏi lí do vì sao bản thân lại có thể dễ dàng "mắc bẫy" đến như thế…

Bất kì vấp ngã nào trong cuộc sống cũng đều mang lại cho ta một bài học đáng giá: Về một bài toán đã áp dụng cách giải sai, về lòng tốt đã gửi nhầm chủ nhân hay về một tình yêu lâu dài bỗng phát hiện đã trao nhầm đối tượng.

(...) Đừng để khi tia nắng ngoài kia đã lên, mà con tim vẫn còn băng lạnh. Đừng để khi cơn mưa kia đã tạnh, mà những giọt lệ trên mi mắt vẫn còn tuôn rơi. Thời gian làm tuổi trẻ đi qua nhanh lắm, không gì là mãi mãi, nên hãy sống hết mình để không nuối tiếc những gì chỉ còn lại trong quá khứ mà thôi…"

"Hãy học cách đứng lên sau vấp ngã" là ngữ liệu quen thuộc trong nhiều đề thi ngữ văn tại các tỉnh thành từ những năm 2015, 2016 đến nay. Đáng chú ý, các đề thi đều không để tên tác giả, không dẫn nguồn của đoạn trích, hoặc ghi nguồn "vietgiaitri..." hay "vietgiaitri ngày 4/6/2015".

Thực tế, đoạn trích này được đăng lần đầu ngày 4/8/2013 dưới bút danh Mạc Song Kỳ.

Mạc Song Kỳ là bút danh năm 17 tuổi của nhà văn Gari Nguyễn - tác giả của nhiều cuốn sách như: Nhắm mắt lại, thấy cả bầu trời; Vỡ vụn tuổi 20; Đã từng tồn tại, đã từng yêu thương; Là đánh mất hay chưa từng có; Cứ cười thôi mặc kệ đời; Yêu thử; Hãy nghe em nói; Trưởng thành lấy đi điều gì; Đời ngắn đừng khóc hãy tô son; Hẹn nhau ở một cuộc đời khác…

Gari Nguyễn tên thật là Nguyễn Thị Yến Phượng, sinh năm 1995 tại Đồng Nai.

Phóng viên Dân trí đã liên hệ với nhà văn Gari Nguyễn. Từ Hoa Kỳ, cô xác nhận tản văn "Hãy học cách đứng lên sau vấp ngã" do cô viết năm 17 tuổi, khi là học sinh lớp 11. Thời điểm đó, Gari viết cộng tác cho nhiều tờ báo, trang tin dành cho tuổi học trò. 

Nhà văn Gari bày tỏ bất ngờ về việc tản văn của mình được đưa vào nhiều đề thi ngữ văn trong nhiều năm nhưng dẫn nguồn từ một trang mạng khác và không có tên tác giả. 

"Các tác phẩm của tôi từng bị trích dẫn rất nhiều trên mạng xã hội mà không ghi nguồn. Thậm chí từng có tư liệu cốt truyện của tôi được sử dụng làm phim mà không xin phép. 

Tuy nhiên, trong trường hợp của tản văn "Hãy học cách đứng lên sau vấp ngã", tôi nghĩ các thầy cô đã không tìm được link gốc của bài viết cũng như tên tác giả chứ không phải cố ý không để tên. 

Tôi rất bất ngờ, nhưng vui vì đoạn văn của tôi có thể truyền cảm hứng tới nhiều người, đặc biệt là được các thầy cô quan tâm và sử dụng làm một chủ đề cho học sinh phân tích, tìm hiểu", nhà văn Gari nói.

Chia sẻ về những trải nghiệm năm 17 tuổi để viết nên tản văn nhiều suy tư sâu sắc, Gari thổ lộ tất cả đều là những chuyện cô đã trải qua hoặc chứng kiến.

"Một bài toán đã áp dụng cách giải sai, lòng tốt đã gửi nhầm chủ nhân hay một tình yêu lâu dài bỗng phát hiện đã trao nhầm đối tượng là chuyện của chính tôi và bạn bè tôi.

Thời phổ thông, tôi học khá tốt, luôn đạt điểm cao. Nhưng một lần tôi bị 5 điểm toán vì áp dụng cách giải sai. Với tôi đó là một điều rất tồi tệ. 

Một lần tới nhà bạn chơi, tôi gặp cảnh một người vay tiền của bố mẹ bạn đã không những không trả tiền mà còn chửi bới, xúc phạm người đã giúp đỡ mình.

Và một người bạn của tôi đã gửi gắm tình yêu cho một người đàn ông không xứng đáng. Sau đó, cô ấy đã qua đời vì tai nạn giao thông.

Chứng kiến những câu chuyện như vậy, ở tuổi 17, tôi cảm thấy rằng cuộc đời này luôn thường trực rất nhiều điều không vừa ý hay những biến cố xảy đến với mình. Nếu cứ cào xé bản thân về những lỗi lầm đã gây ra, hay trách móc chính mình vì sự ngây thơ làm mình sập bẫy thì mình có thể đi tiếp được không?

Tôi lớn lên trong một gia đình mà các chị rất thành công về học vấn và sự nghiệp. Do đó, tôi luôn đặt ra áp lực cho mình, rằng mình phải đạt được những điều này, điều kia để không thua kém các chị. Tôi không dám làm sai một điều gì. 

Nhưng trong quá trình trưởng thành, tôi đã sai rất nhiều, đã vấp ngã, tổn thương rất nhiều trước khi được như ngày hôm nay. 

"Hãy học cách đứng dậy sau vấp ngã" là những điều tôi dặn dò chính mình ở tuổi 17", nhà văn Gari tâm sự.

Ở tuổi 28, Gari Nguyễn là tác giả của 11 cuốn sách. Cô chuẩn bị in 2 cuốn mới trong năm 2024. Năm 2023, Gari có 4 đầu sách cũ được tái bản. Độc giả của cô phần lớn là phụ nữ và người trẻ.

Gari cho biết nghề viết đã mang lại cho cô một khoản thu nhập khá dù không phải là nguồn thu nhập chính. Hiện Gari làm việc trong lĩnh vực kinh tế - tài chính nhưng cô xem văn chương là đam mê và là sự nghiệp của mình.