Trở thành giáo sư Đại học Cambridge dù 18 tuổi mới biết đọc, viết

"Khi được Khoa Giáo dục liên hệ, tôi không thể tin được. Tôi đặt điện thoại xuống, hét ầm lên", ông bố hai con Jason Arday chia sẻ với trang Daily Mail sau khi nhận tin vui từ trường đại học danh tiếng thế giới.

Arday sẽ nhận vị trí giáo sư xã hội học về giáo dục tại Đại học Cambridge, Anh vào ngày 6/3 tới. Anh cũng sẽ trở thành giáo sư da màu trẻ nhất tại ngôi trường này. Đại học Cambridge hiện chỉ có 5 giáo sư da màu.

Năm 3 tuổi, Arday bị chẩn đoán mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ và chậm phát triển toàn diện, một vấn đề di truyền gây ra tình trạng chậm phát triển thể chất và trí tuệ. Vì vậy, anh không biết nói cho đến năm 11 tuổi và không biết đọc, viết cho tới năm 18 tuổi.

Arday sinh ra và lớn lên ở Clapham, phía tây nam London. Trước năm 11 tuổi, anh phải sử dụng ngôn ngữ ký hiệu. Phần lớn tuổi thơ của Arday gắn bó với các chuyên gia về âm ngữ trị liệu. 

Các bác sĩ nhận định rằng Arday có thể cần sự hỗ trợ trong một thời gian dài. Tuy nhiên, anh đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn. 

Mẹ anh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Arday tự tin vào chính mình. Bà cho con trai tiếp cận nhiều thể loại âm nhạc với niềm tin rằng âm nhạc sẽ hỗ trợ quá trình phát triển ngôn ngữ. 

Ở tuổi thiếu niên, anh Arday cũng nhận được sự giúp đỡ từ một người vừa là cố vấn, gia sư đại học và người bạn thân thiết. 

Sau đó, anh theo học ngành giáo dục thể chất và nghiên cứu giáo dục tại Đại học Surey trước khi trở thành giáo viên thể dục. 

Năm 22 tuổi, Arday quyết định học tiếp lên cao học. Nhưng điều đó không hề dễ dàng với anh. Ban ngày, anh làm giảng viên thể dục. Đến buổi tối, anh dành thời gian viết bài báo học thuật và nghiên cứu xã hội học. 

Chia sẻ với BBC, anh cho biết: "Khi bắt đầu viết các bài báo học thuật, tôi không biết mình đang làm gì. Tôi không có người cố vấn và không ai chỉ cho tôi cách viết".

"Các bài báo tôi gửi đều bị từ chối thẳng thừng. Quá trình đánh giá các bài báo học thuật rất khắt khe, nhưng tôi coi đó là kinh nghiệm học hỏi và bắt đầu thích thú với công việc này", anh Arday nói thêm.  

Sau quá trình nỗ lực, anh Arday đã đạt được hai bằng thạc sĩ và một bằng tiến sĩ về nghiên cứu giáo dục.

Năm 2018, anh Arday được xuất bản bài báo đầu tiên và đảm nhận vai trò giảng viên cấp cao tại Đại học Roehampton. Sau đó, anh chuyển đến Đại học Durhum với vị trí giáo sư xã hội học. 

Năm 2021, anh trở thành giáo sư xã hội học về giáo dục tại Đại học Glasgow. Vào thời điểm đó, anh là một trong những giáo sư trẻ nhất ở Anh. 

Arday cho biết việc lớn lên với điều kiện khó khăn và thời gian làm giáo viên đã giúp anh có cái nhìn sâu sắc về tình trạng bất bình đẳng mang tính hệ thống mà thanh niên dân tộc thiểu số phải đối mặt trong giáo dục.

Anh đặc biệt quan tâm đến việc đẩy mạnh giáo dục đại học cho nhóm dân tộc thiểu số. 

"Công việc của tôi chủ yếu tập trung vào việc giúp những người có hoàn cảnh khó khăn tiếp cận với giáo dục bậc đại học", anh nói với BBC.