Niềm hạnh phúc của thầy cô ở trường dạy trẻ em khuyết tật

Đó là lời tâm sự xúc động của cô Trần Thị Thanh Thủy, dạy lớp 1 khiếm thính ở Trường Phổ thông Chuyên biệt Nguyễn Đình Chiểu (Q.Liên Chiểu, TP Đà Nẵng).

“Dạy ở đây vất vả lắm”

Trường Phổ thông chuyên biệt Nguyễn Đình Chiểu (Q.Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) hiện có 53 giáo viên (GV), đang nuôi dạy hơn 170 học sinh (HS) khuyết tật, bao gồm tất cả các dạng tật: Khiếm thị, khiếm thính, chậm phát triển trí tuệ, tự kỷ, vận động, đa tật. Dạy học trò ở đây nếu không có tấm lòng yêu thương cao cả, và sự kiên trì nhẫn nại thì khó có thể dạy và gắn bó lâu dài được.

Đến thăm trường, chúng tôi gặp cô Trần Thị Thanh Xuân, người đã có 13 năm gắn bó với trường. Cô Xuân đang dạy lớp chậm phát triển, là lớp phải dạy và chăm sóc các em vất vả và mệt nhất trong các lớp ở trường. HS của cô có nhiều loại tật: vận động, tăng vận động, tự kỉ, bại não, chậm phát triển… Một ngày làm việc của cô bắt đầu từ 6h45 phút sáng, ngoài công việc giảng dạy, cô còn phải bày dạy, chăm sóc cho học trò “từng ly, từng tý”. Cô dạy cho học trò từ cách đi làm sao cho vững, cách tự ăn, cách mặc quần áo, đi vệ sinh… Cô Xuân tâm sự: “Dạy ở đây vất vả lắm, tôi từng dạy một em biết tự cầm muỗng xúc cơm ăn mà phải mất một năm rưỡi, rồi dạy một em có ý thức tự đi nhà vệ sinh mất hơn một năm”.

Đặc biệt, còn có những HS có những hành vi cứ xô bạn ngã, cắn bạn, rồi cắn cả cái chổi quét nhà. Cô Xuân luôn phải trăn trở, tìm ra những những phương pháp dạy thích hợp với từng kiểu học trò.

Còn đối với thầy Đỗ Trọng Tư, GV dạy môn Thể dục, việc được dạy ở Trường Phổ thông chuyên biệt Nguyễn Đình Chiểu xem như là một điều may mắn đối với thầy. Sau khi kết thúc khóa dạy ở miền núi, thầy được Sở GD phân về trường năm 2009.

“Mình chưa từng nghĩ là sẽ dạy ở trường trẻ em khuyết tật, mà sẽ dạy ở trường tư thôi, bởi mình chưa từng được học chuyên môn để dạy các em ở đây”, thầy Tư cho biết.

HS của thầy cũng có nhiều loại tật khác nhau. Năm đầu dạy ở trường, thầy rất chán nản, không biết làm cách nào để tiếp xúc được với các em, bày dạy thì các em không nghe. Nhưng thầy luôn nghiên cứu tìm các phương pháp dạy phù hợp với từng loại bệnh của các em, và giờ thầy rất hạnh phúc với công việc của mình. Niềm vui của thầy là dẫn dắt các em đi thi đấu các môn thể thao dành cho người khuyết tật trên toàn quốc và giành được giải cao. Và đã có lần, học trò khiếm thị của thầy giành giải nhất môn Bóng đá dành cho người khiếm thị trên toàn quốc.

Khác với cô Xuân và thầy Tư, là những thầy cô dạy HS có nhiều dạng tật khác nhau, thì cô Bùi Thị Diệp Anh chỉ dạy riêng những HS bị khiếm thị. Cô Diệp Anh đã trải qua hai năm dạy môn Văn cho HS khiếm thị tại trường. HS khiếm thị rất khó khăn trong việc tiếp cận tri thức, các em không có nhiều sách chữ nổi để học. Vì HS của mình học chữ nổi nên cô Diệp Anh luôn băn khoăn làm thế nào để tìm ra phương pháp giúp các em nắm vững được kiến thức cơ bản, và áp dụng vào làm nhiều loại bài tập khác nhau.

Cô Diệp Anh rưng rưng nước mắt khi kể lại kỉ niệm cùng học trò Minh Nhật của mình. Cô nhớ rõ hôm đó là ngày 26/5/2011, cô cùng em Nhật đi dự lễ trao phần thưởng học sinh giỏi toàn quốc. Trong buổi lễ, có một tiết mục múa của các em thiếu nhi rất hay, và sau khi kết thúc, mọi người vỗ tay rất to. Và học trò Minh Nhật đã hỏi cô một câu: “Làm gì mà vỗ tay vậy cô?”. Câu nói này luôn chập chờn trong tâm trí cô, cô càng thương các em hơn. Chính vì thế mà cô luôn cố gắng tìm ra những phương pháp dạy để giúp các em dễ dàng trong việc tiếp cận với tri thức.

Luôn trăn trở vì học trò

Các em ở trường bản thân đã bị khiếm khuyết về thân thể, rồi đa số các em lại thuộc diện những gia đình khó khăn đặc biệt, quê thì lại xa. Nên nhà trường cũng phải luôn tìm kinh phí cho việc đào tạo thường xuyên.

Trao đổi với cô Đặng Thanh Tùng - phó hiệu trưởng nhà trường, cô cho hay, phương châm đào tạo của nhà trường là “Mới và luôn luôn đổi mới”. Nhà trường luôn học tập những phương pháp mới để nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy các em. Đó là tiếp thu, học hỏi những phương pháp giảng dạy của nước ngoài. Năm nào nhà trường cũng cho GV đi tập huấn thường xuyên.

Cô Nguyễn Thị Diễm Thúy, GV lớp chậm phát triển, có thâm niên 16 năm ở trường chia sẻ, lớp cô có 16 HS, số lượng đông nhất trong các lớp ở trường. Học trò trong lớp là những em có đầu óc và những hành động bất bình thường, nên tìm được cách quản lý và dạy dỗ các em là một vấn đề lớn. Ngày xưa vì hay phải la hét các em nên cô thường xuyên bị viêm họng, về nhà thì cô ăn không nổi, nước mắt cứ chảy ròng ròng, vì không biết làm cách nào để giúp học sinh học vừa để giúp mình dạy tốt hơn. Rồi cô nhận ra phải dỗ dành, chứ không thể la hét các em mãi được, không lẽ vì bực tức quá mà đánh các em thì càng không nên. Mỗi ngày, cô như đóng kịch, đóng nhiều vai khác nhau, lúc là ông bà, cha mẹ, lúc là anh, chị…, để gần các em, giúp các em đỡ mệt mỏi, có hứng thú với việc ở trường. Các em học thì không được bao nhiêu, nhưng chỉ cần thấy các em nhớ và viết được chữ là cô đã rất vui rồi.

Còn với cô Trần Thị Thanh Thủy, giáo viên dạy ở lớp HS khiếm thính, cô luôn học tập và tìm ra cách dạy mới, như là áp dụng phương pháp giáo dục trực quan, dùng những hình ảnh, những vật cụ thể để HS có được hình ảnh cụ thể về những điều đã được học, từ đó trẻ sẽ mau hiểu hơn.

“Những ngày 20/11, mình không nhận được một cành hoa, không nhận được một lời chúc của học trò. Đi về ra đường gặp người khác cũng là giáo viên như mình, nhưng có hoa ôm đầy tay, nhìn mà tủi thân. Nhưng học sinh của mình toàn là những em khiếm thị, mỗi em có một hoàn cảnh khó khăn đặc biệt. Nhiều lúc thương các em mà rơi nước mắt, nên làm sao mà đi so sánh với người ta được” - cô Thanh Thủy tâm sự.

Lắng nghe thầy cô Trường Phổ thông Chuyên biệt Nguyễn Đình Chiểu kể chuyện, tâm sự mới thấy được GV nơi đây không chỉ tâm huyết, hết lòng với nghề mà còn dành cả tình yêu thương, sức lực, thời gian cho những học trò kém may mắn. Bằng sự kiên trì, bền bỉ từng ngày, thầy cô đã giúp học trò khuyết tật hòa nhập vào cuộc sống. Cảm phục biết bao tấm lòng của thầy cô nơi đây!

Nguyễn Dương